چرا باید برای تنظیم قرارداد از وکیل کمک بگیریم؟

تنظیم قرارداد یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در بسیاری از روابط مالی، تجاری، حقوقی و حتی شخصی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. اگر قراردادها به‌درستی و با دقت تنظیم شوند، می‌توانند از بروز بسیاری از اختلافات و خسارت‌ها جلوگیری کنند. برعکس، یک قرارداد ضعیف یا ناقص ممکن است زمینه‌ساز دعواهای حقوقی طولانی‌مدت و زیان‌های جبران‌ناپذیر باشد.

افرادی که روزانه در راهروهای دادگاه‌ها در سراسر کشور رفت‌وآمد می‌کنند، بخش زیادی از مشکلات‌شان به دلیل قصور یا ساده‌انگاری در تنظیم قرارداد است. بسیاری از مالباختگانی که در سال‌های اخیر در اسلامشهر و سایر شهرها در حوزه‌هایی مثل بازار خودرو، خرید و فروش حواله خودرو، یا معاملات ملکی دچار ضررهای چندصد میلیونی شدند، اغلب به دلیل عدم تنظیم دقیق و قانونی قرارداد، به این سرنوشت دچار شده‌اند.

نکته مهم این است که همه ما در زندگی روزمره به نحوی با قراردادها درگیر هستیم؛ از اجاره‌نامه خانه گرفته تا قرارداد خرید ملک، قرارداد استخدام، قراردادهای مشارکت، ازدواج، فروش وسایل و … . در برخی موارد، فقط یک بند ساده در قرارداد می‌تواند اثر حقوقی بسیار بزرگی داشته باشد و تعهدات سنگینی را برای طرفین ایجاد کند. بنابراین کوچک‌ترین جزئیات نیز باید با دقت بررسی و نوشته شوند.

برای درک بهتر اهمیت تنظیم دقیق قرارداد، اجازه دهید مثالی بیان کنیم. در یکی از بیمارستان‌های تهران، قراردادی با مسئول بهره‌برداری از بوفه بیمارستان منعقد شده بود که متأسفانه بدون نظارت حقوقی و به‌شکلی غیرحرفه‌ای تنظیم شده بود. در این قرارداد، هیچ‌گونه پیش‌بینی دقیقی درباره نحوه ارائه خدمات، زمان‌بندی فعالیت، نظارت بر قیمت‌ها و پاسخگویی در صورت بروز مشکل نشده بود. همین ضعف در تنظیم مفاد قرارداد، زمینه‌ سوءاستفاده را فراهم کرد؛ به‌گونه‌ای که مدیریت بوفه بدون هماهنگی با مسئولان بیمارستان، اقدام به تعطیلی کامل بوفه کرد و در برابر مراجعات و اعتراضات نیز هیچ پاسخگویی نداشت.

این در حالی است که در مراکزی مانند بیمارستان، وجود بوفه یا فروشگاه داخلی صرفاً یک خدمت رفاهی نیست، بلکه بخشی حیاتی از زنجیره خدمات به بیماران و همراهان آن‌ها محسوب می‌شود. بسیاری از اقلامی که در این بوفه‌ها عرضه می‌شود، شامل لوازم ضروری مانند گان، شلوار مخصوص عمل، وسایل استریل، تغذیه فوری و نیازهای روزمره بیماران است. عدم دسترسی به این خدمات، نه‌تنها باعث نارضایتی عمومی و سردرگمی مراجعین می‌شود، بلکه می‌تواند اعتبار و اعتماد عمومی نسبت به مجموعه را نیز خدشه‌دار کند.

در این مورد خاص، به دلیل نبود ضمانت اجرایی و تعهدات صریح در قرارداد، بیمارستان هیچ ابزار قانونی برای الزام طرف مقابل به ادامه فعالیت یا پاسخگویی نداشت. این تجربه به‌خوبی نشان می‌دهد که مشکلات ناشی از نبود قراردادهای دقیق و کارشناسی‌شده، محدود به یک حوزه خاص نیست و می‌تواند در هر سازمانی از قراردادهای پیمانکاری و خدماتی گرفته تا اجاره، نگهداری تجهیزات یا تأمین کالا رخ دهد.

در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، تنظیم قرارداد توسط وکیل یا مشاور حقوقی یک امر عادی و ضروری تلقی می‌شود. اما در کشور ما هنوز این فرهنگ در سطح عمومی جا نیفتاده است. با این حال، در موارد مهم مانند خرید و فروش ملک، خودرو، راه‌اندازی کسب‌وکار، استخدام نیرو، همکاری‌های مالی یا شراکت، افراد بیشتری به ضرورت مشورت با وکیل توجه می کنند و در موارد زیادی با یک وکیل متخصص در حوزه قرارداد مشورت کرده یا درخواست تنظیم قرارداد می کنند.

به عنوان مثال، شرکتی که قصد دارد با کارمندان خود قرارداد تنظیم کند، اگر از خدمات وکیل تنظیم قرارداد بهره بگیرد، می‌تواند از مشکلاتی مانند شکایت‌های بعدی یا ناهماهنگی در تعهدات طرفین پیشگیری کند. یا فردی که قصد دارد ملکی را خریداری کند، اگر تنها به حرف‌های مشاورین املاک، نمایشگاه‌داران یا اطرافیان اکتفا کند، ممکن است نکات حقوقی مهمی را نادیده بگیرد. این افراد معمولاً آشنایی دقیقی با قوانین روز ندارند و پیشنهادهای آنان نمی‌تواند جایگزین بررسی حقوقی دقیق باشد. همچنین این افراد در خرید و فروش ذی نفع هستند و از این رو ممکن است بسیاری از امور مهم را به شما نگویند یا نادیده بگیرند.

بنابراین توصیه می‌شود در هر نوع قراردادی که بار مالی، تعهدی یا حقوقی دارد، از مشاوره و راهنمایی وکلای متخصص استفاده شود. وکلای تنظیم قرارداد با تسلط بر قوانین، می‌توانند متنی را برای شما تنظیم کنند که از حقوق‌تان به بهترین شکل محافظت کرده و جلوی بسیاری از مشکلات آینده را بگیرد. استفاده از وکیل در تنظیم قرارداد، نه‌تنها هزینه نیست، بلکه نوعی سرمایه‌گذاری برای آسایش و امنیت شما در آینده است.